Ekim 2019 – Bahçelievler Derneği

Bahçelievler’i Yeniden Düşün Çalıştayı Sonuç Raporu
(19 Eylül 2019)
SUNUŞ
Bahçelievler bölgesi üzerine çalışmalar yürüten Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği ile Mimar, İç Mimar, Şehir Plancısı, Sanat Tarihçisi ve başka bir çok alandan genç uzmanı bünyesinde barındıran AnkaraAks tarafından düzenlenen “Bahçelievler’i Yeniden Düşün Çalıştayı” 19 Eylül 2019 günü Çankaya Belediyesi Maltepe Yerleşkesi Yılmaz Güney sahnesinde yapılmıştır.
Ankara Kent Konseyi, Çankaya Kent Konseyi, Akademisyenler, Mahalle Muhtarları, STK’lar ve geniş bir öğrenci topluluğunun ve semt sakinlerinin katıldığı Çalıştay; düzenleyiciler, içerik ve katılımcılar açısından bakıldığında bir ilk olarak kabul edilebilir.
7 Kasım 2000’de kurulan Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği; üyeleri, gönüllüleri, komşuları ile birlikte; Çankaya Belediyesi’nin katkı verdiği Bahçelievler Tarihi kitabını hazırlamıştır. Burada yapmış olduğumuz tespitlerde Bahçelievler’in kuruluş amacı olan insan odaklı yaşamdan, araç ve ticaret odaklı yaşama dönüşmesi, bunun semtte yaşayan sakinleri rahatsız etmesi ile birlikte derneğimiz arayışlara girmiştir.
Mayıs 2019’da #AnkaraAks grubu ile ortak çalışma kararı alınmış ve birlikte Bahçelievler’i tanımaya yönelik bir gezi düzenlenmiştir. Ayrıca dönüşümünü kontrol edemediğimiz semtimizin yeniden tasarlanmasına fikir yönüyle katkı vermek amacıyla bir ortak proje grubu oluşturulmuştur. Proje grubunun almış olduğu karar neticesinde “Üniversitelerin ve üniversitelilerin kente dokunma hakkı” çerçevesinde bir çalıştay düzenlenmesi planlanmıştır. Çalıştay da üniversitelerde Bahçelievler semtine dönük bitirme tezi, proje konuları üzerinden çalışma yapılması öngörülmüştür. #AnkaraAks tarafından yapılan duyuruya 120 müracaat olmuş, bunlardan 3 projenin çalıştayda sunulması kabul edilmiştir.
Çoğu zaman sadece tek bir caddeden (7.Cad.-Aşkabat Cad.) ibaret olduğu sanılan Bahçelievler semti; Bahçelievler, Yukarı Bahçelievler ve Emek mahallelerinden oluşmaktadır.
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Başbakan İsmet İnönü ve Bakanlar kurulu imzası ile yürürlüğe giren kanunla 26 Ocak 1935’de kurulan; Şehir Plancı/Mimar Hermann Jansen tarafından konut alanı olarak planlanan Bahçelievler semti; bugün üç Mahalle,
beş bakanlık, 90 bin nüfus, 6 metro durağı, bir çok mahalden kolaylıkla ulaşılan, her gün sabit nüfusun 10 katı ziyaretçi ağırlayan, yaklaşık 5000 işyeri ve bunların çalışanlarına, esnafına ev sahipliği yapan, 100 cadde ve sokaktan oluşan bir küçük kent görünümündedir. Bahçelievler semtinin çevresi, konut dışı kent dokusu ile çevrilidir. Anıtkabir, Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ), Milli Kütüphane, AŞTİ, Harp Okulu, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve 200 bin gencin öğrenim gördüğü üniversite alanları (Gazi, Başkent, Ankara, TOBB, Hacı Bayram) ile üç büyük yol semtin çevresinde bulunmaktadır.
Bahçelievler Semtinde 4. versiyon kentsel dönüşüm başlamasına rağmen, semtin bir meydanının olmaması, Başkent Üniversitesi Hastanesinin imara aykırı olarak fazla kat çıkması, trafik yoğunluğunun hastane kaynaklı olarak artması, hastaneye ait otoparkın olmaması olumsuz etkiler oluşturmaktadır.
Bahçelievler, bugün artık sadece konut alanı değil, aynı zamanda eğitim, sosyalleşme, ticari, turistik, hastane alanı şeklinde düzenlenmiş bir alandır. Semt kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmadığı gibi, gelişimin yönü de, maalesef semtin orijinal dokusundan bize kalanları yok etme yolunda hızla ilerliyor.
Bahçelievler bölgesinde yaşamayan herkesin, her kesimin görüş belirttiği ve “şöyle olsun, böyle olsun” dediği bu semte biz de düşüncelerimizi iletmek, taleplerimizi paylaşmak istiyoruz. Semtin sahipleri olmadan yapılacak bütün arayışların ve çözüm önerilerinin eksik kalacağı, kalıcı ve doğru çözümün bulunamayacağına inanıyoruz. Bizler burada yaşıyor ve söz hakkımız olduğunu savunuyoruz.
Tek başımıza yapalım demiyoruz, aksine hep beraber konuşalım, tartışalım, uzlaşalım ve aslına, ruhuna uygun çağdaş bir semt yaratalım istiyoruz.
Çalıştayımızda 4 adet proje sunuldu. 3 adedi, projelerin sahibi olan gençlerimiz tarafından bize aktarıldı. Mimarlar, Fatih ve İnci Coşkun tarafından, gönüllülük esasıyla, derneğimiz ile ortaklaşa hazırlanan “Yaşam Merkezi Projesi” ise, Dernek Bşk Yrd. Şevket Özgün tarafından sunuldu. Çalıştayımızda sunulan projelerin sahiplerine ve “Bir Fikrim Var” bölümünde bizimle fikirlerini paylaşan dostlarımıza çok teşekkür ediyoruz.
Bu çalıştayla beraber, belediyelerimizin ve kamunun yetki ve sorumluluklarını semtimizde doğru bir şekilde kullanmasını, semtimizin geleceğe gençlerin ve sakinlerin arzuları doğrultusunda geliştirilerek ulaştırılması konusunda büyük bir adım atılmış oldu. Bundan sonraki süreçte, Bahçelievler’deki varlıklarımızın koruma onarım çalışmalarının bilimsel kriter ve standartlara uygun olarak daha sağlıklı gerçekleştirilmesi için ilgili kurum ve kuruluşların işbirliğiyle çalıştayda elde edilen sonuçların hayata geçirilmesi büyük önem arz etmektedir.

1. ÇALIŞTAYIN AMACI
Bahçelievler’deki kültürel mirasın, kent sakinlerinin hakları göz önünde tutularak, uluslararası sözleşmeler ve tüzükler doğrultusunda korunabilmesi ve bizden sonraki nesillere özgün bir şekilde aktarılabilmesi için;
1.1 Bahçelievler’in geleceğinin tasarlanması için Gençlerin, STK’ların, Belediyelerin, Akademisyenlerin, Kent Konseyinin, semt sakinlerinin görüşlerinin alınması,
1.2 Bahçelievler üzerine üniversitelerde yapılan Tez, Dönem Ödevi ve Projelerin sunulması ve tartışılması,
1.3 Bahçelievler’e yönelik çözüm önerilerinin geliştirilmesi,
1.4 Tüm tarafların görüş ve önerilerini kapsayan bir Çalıştay Sonuç Raporunun oluşturulması,
1.5 Çalıştay Sonuç Raporu ile belediyelere, kamu kuruluşlarına, kent konseyi çalışmalarına katkı sağlanması amaçlanmıştır.

2. ÇALIŞTAY YÖNTEMİ
2.1 Aşamalar
#AnkaraAks grubu tarafından açılan duyuru formuna üniversitelerden taleplerin alınması, Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğinin duyurularına kamu ve semt sakinlerinden taleplerin alınması, Çalıştay da sunumların yapılması, Çalıştay Sonuç Raporu hazırlanarak ilgili adreslere gönderilmesini hedefleyen çalıştay 6 aşamadan oluşmuştur:
• #AnkaraAks grubu tarafından yapılan duyuruya ilgi gösteren katılımcıların çalıştay sunumlarının planlanması, sunumların incelenmesi ve görüşlerin alınması,
• Çalıştay Düzenleme Kurulu oluşturularak, ön hazırlık sürecinde görüşlerinin alınması,
• Çalıştay hakkında bilgilendirmeler (Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Daire Başkanlıklarına, Çankaya Belediye Başkanlığı ve Şube Müdürlüklerine, Ankara Kent Konseyi ve Çankaya Kent Konseyi), çalıştay kayıt formunun ve çalıştay programının yayınlandığı ,
• Çalıştay Düzenleme Kurulu Üyelerine bilgilendirme sunumlarının yapılması,
• 19 Eylül 2019 tarihinde Çalıştay’ın yapılması,
• Çalıştay Düzenleme Kurulu Üyelerine Çalıştay Sonuç Raporunun gönderilmesi ve ek görüşlerin alınması.
Bahçelievler’i Yeniden Düşün Çalıştay’ı 4 ana konuyu kapsamaktadır. Her ana konu için hazırlanmış sunumlar ile gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutulması amaçlanmıştır. Sunumlar esnasında katılımcılardan sunumu bir bütün halinde tartışmaları istenmiştir.

2.2 Belirtilen 4 ana konu aşağıda sıralanmıştır:
A. Zeynep Ünsal Proje Sunumu
• Bahçelievler 7.Cadde (Aşkabat Cad.) nasıl düzenlenmelidir?
• Bir gencin gözüyle 7.Caddenin geleceğine nasıl bir bakışla bakmak gerekir?
B. Dcube Architects (Duygu Nur Kuşçu, Derya Tahtacı, Baran Can Tahtacı) Sunumu
• Bahçelievler Semtine toplu bir bakış nasıl olmalıdır?
• Gelecekteki Bahçelievler nasıl tasarlanmalıdır?
• Sadece 7.Cadde mi yoksa Bahçelievler’in bütünü mü değerlendirilmelidir?
C. Çözüm Önerileri – Yaşam Merkezi – STÖ/Mimarlık/Halk Ortak Önerisi (Şevket Özgün-Fatih Coşkun)  Yaşam Merkezi Konsepti önerisi neleri kapsamalıdır?
• Konsept proje sadece Bahçelievler için mi yoksa şehirlerimizin tamamı için düşünülebilir mi?
• Neden böyle bir proje önerisine ihtiyaç duyulmuştur?
• Proje uygulanabilir mi? Proje özeti ve katılımcıların projeye desteği ne olabilir?
D. Üçüncü Proje Sunumu ( Buse Nur Sülük, Gülistan Coşkun, Pelinsu Arıcı, Ebru Kılıç, Levent Sargın) 
• En çok konuşulan yer olarak bir 7.Cadde tasarımı nasıl olmalıdır?
• 2100 yılının Bahçelievler’inde neler olmalıdır?
• Projeniz uygulanabilir mi?
Çalıştay raporlama bölümünde Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğinden ve #AnkaraAks grubundan iki üye görev almıştır. Bu üyeler üzerinde durulan konular ve grup katılımcılarının yazılı notlarına dayanarak hazırlanan raporları; çalıştay taslak raporu ile birleştirilmesi sonucunda Çalıştay Sonuç Raporunu hazırlamıştır. Ayrıca çalıştay’ın video ve fotoğraflaması için iki paydaş düzenleyiciden iki üye görevlendirilmiştir.
2.3 Paylaşım ve Şeffaflık
Çalışmaların başlangıcından itibaren, ilgili tüm tarafların görüşleri alınmıştır.
Çalıştay Sonuç Raporu’nun, ilgililerle paylaşılması ve internet sitesinden yayınlanması planlanmıştır. Çalıştay Raporu Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Ankara Kent konseyi, Çankaya Belediyesi, Çankaya Kent Konseyi, Bahçelievler Muhtarlığı, Yukarı Bahçelievler Muhtarlığı ve Emek Muhtarlığı ile yazılı ve görsel olarak paylaşılacaktır.
2.4 Çalıştay Katılımcı ve Düzenleme Kurulu Üyeleri
1. TED Üniversitesi Prof. Dr. Baykan Günay
2. Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Hülagü Kaplan
3. Ankara Kent Konseyi – Atılım Üniversitesi Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin
4. Çankaya Kent Konseyi Başkanı Mustafa Coşar
5. Çayyolu Semt Meclisi Mehmet C. Peker
6. Üniversiteler Semt Meclisi Gülcan Özkan
7. Kırkkonaklar Semt Meclisi Erdem Atalay
8. Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Fikret Kenan Paltun
9. Maltepe Mahallesi Muhtarı Nilgün Geredelioğlu
10. Anıttepe Mahallesi Muhtarı Oya Yakut

4. GENEL SUNUŞ
Çalıştay öncesinde bir davet metni yazılarak aşağıda kurum/kişi/gazeteci ve paydaşla paylaşılmıştır.
Çalıştay başlangıcında Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği tarafından Çankaya Belediyesi Yılmaz Güney Sahnesinin girişinde 3 masa oluşturulmuştur. Bu masaların biri çalıştay katılımcıları için Kayıt Masası, ikincisi derneğin başlattığı ve semte yönelik 3 imza kampanyası, son masada ise derneğin Bahçelievler Tarihi üzerine yazmış olduğu kitabın tanıtım masasıdır.
Kayıt Masasında internetten form dolduran katılımcılar için yaka kartları hazırlanmış ve onlarla bu kartlar paylaşılmıştır.
Ayrıca çalıştay başlangıcında Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği tarafından hazırlanan Bahçelievler 2019 adında 8 dakikalık bir video gösterimi yapılmıştır.
Çalıştay’ın açılış konuşmasını yapan Prof.Dr.Baykan Günay ;
– Öncelikle kendisinin Çankaya’da doğup büyüdüğünü ve bu bölgenin gelişimine/değişimine yakından tanık olduğunu belirterek sözlerine başladı.
– Mahalle kavramına dayalı bir morfolojinin oluştuğunu, Jansen’in bir başkent tasarlamadığını, tasarladığının modern bir mahalle olduğunu düşünüyorum diyerek sözlerine devam etti.
– Geleneksel toplumda mahalle kavramının temelini cami-kahve oluştururken, bu modern mahallede okul-hastane var.
– Jansen’in daha önce tasarladığı Madrid başkent tasarımında Ankara’dan daha başarılı olduğunu düşünüyorum.
– Bahçelievler ise devletin hakim olduğu, devletin yönetici kadrosunun oturduğu bir mahalle. Çankaya ve Kavaklıdere de ise Jansen tereddütlerle dolu. Bağ ve bahçeleri koruyayım derken, yollar çizmiş. Bahçelievlerde ise geniş bağlar yerine çiftlik var. (Söz konusu çiftlik Abdi Paşa Çiftliği)
– Jansen’in kurduğu mahalleden bugüne müthiş bir morfolojik değişim var. Yollar aynı ama binalar değil. Jansen geniş bahçeli evler planlamış. Eğer o doku değişmeseydi sizler olmayacaktınız.
– Ben Yenişehir çocuğuyum. Bahçelievler’i keşfetmemiz açık hava sineması ve sonra Renkli Sinema ile oldu. Aslında kent planlaması budur.
– Bir şeyi çok arzu edersiniz sonra o gelir başınıza bela olur. Chicago Ekolünde kentlerin merkezden çepere geliştiği bir kentleşme durumu öngörülür.
– Bahçelievler’in kimliğini oluşturan sadece Jansen’in yaptığı değil, geniş yollarla çevrelenmiş mahalleler var. Dört tarafında şu anda geniş ana yollar var. Bu aslında Bahçelievler semtini koruyor, insanlar o yollardan geçip gidiyor.
– Yaklaşık 10 kooperatif var, ancak bu kooperatifler yol konusunda birbirine eklenen bir bütünü oluşturmuş durumdalar.
– Batı koridoru açıldığında Bahçelievler arada kalıyor. Eskiden Kızılay merkezdi, sonrasında Tunalı ve Bahçelievler’e bir kayış görüldü.
– Bahçelievler’in prestijini arttıran Anıtkabir’in komşusu olması. Bahçelievler’in varlığını sürdürmesinde çok önemli.
– Bahçelievler de Başkent Hastanesinin varlığı sizleri bir ikilemde bırakıyor. Konut alanı olarak mı kalacaksınız? Yoksa kentsel işlevlere mi maruz kalacaksınız? Bunu tartışmamız gerek.
– Bir bölgeyi birileri terk ettiğinde başkaları mutlaka bu boşluğu dolduracaktır.
(Not : Oto galerilerin terk ettiği Emek bölgesi nasıl düzenlenecek?)
– O çekirdek alandaki boşluğun nasıl dolduğunu sizler görüyorsunuz.
– İki katlı geniş evleri evlerden 4-5 katlı evlere geçildi. O doku bozuldu. Doku bozulmasa sizler burada oturmayabilirdiniz. Bu değişimi ben doğru ve kaçınılmaz buluyorum. Aynı dönemde başka bir başkent olarak kurulan Tel-Aviv’in daha iyi planlandığını düşünüyorum.
– Şahsen ben, Jansen’in Bahçelievler de aradığı dokunun çok da yaratıcı olduğunu düşünmüyorum. Yollar dar, iki aile için planlanan sokaklarda artık 20 aile oturuyor. Bu da günümüzdeki araç yoğun yapıyı ortaya çıkarıyor.
– Eskiden insanlar bisikletle Bahçelievler’in sokaklarında dolaşabiliyorken, artık hiç bisikletli yok.
– Bir dönem troleybüsün oraya gelmesi önemliydi ama ben tramvayı tercih ederim. Örneğin Lizbon tramvayla büyümüş bir kent. Özel araba ile kamunun kavgası her yerde var. Sizde şimdi bu sıkıntıyı yaşıyorsunuz. Arada derede kaldınız.
– Bir yerleşimi bir toplumsal grup kurar, yeni gelenler ise yeni bir oluşum içerisindedir. Şu anda siz de bunu yapıyorsunuz.
Ankara Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Doç.Dr.Savaş Zafer Şahin ise yaptığı konuşmada;
– Ankara Kent Konseyinin daha alacağı çok yol var. Her Kent Konseyinin görevleri olmalı konusunu düşünmeliyiz.
– Bir plancı olarak yapılacak tasarımlar ve sorunlar Kent Konseyine taşınabiliyorsa doğru bir iş yapılmış demektir.
– Kent Konseyinin amacı genelleşmiş tartışmaların adını koymaktır. Bunu başaramadığımız anda siyasilerin dayattığı gündemlerle tartışmalar yönlenir. Bir mahallede katılımcı olmak ne anlama gelir? Ben bunu Heidegger’in “burada olmak” farkındalığı ile tanımlıyorum.
– Bir sorun çıktığında mahalleli ya bırakır gider, ya sesini çıkarır ya da bunu kabullenir. Siz buradaki herkes kendini sözü olan, itirazı olan bireyler olarak hissediyorsunuz.
– İnsan geçmişi düşünerek kendini yeniden tasarlar. Bugün geriye doğru baktığımda plancı olarak düşünüyorum.
– Tarihsel kimliğin oluşturulmasında muhtarların arşivleri, okulların kitaplıkları, Bahçelievler’in eski fotoğrafları ne oldu acaba? Ne kadarı günümüze ışık tutuyor.
– Benliği inşa etmek ve burada olmak farkındalığında bulunmak geçmişe doğru uzanıp yeniden üretmeye çalışmak ve tasarlamak gerekiyor. Bu çalıştay’ı bu bakımdan çok önemsiyorum.
Ben Ankara Kent Konseyi adına her türlü desteği vereceğimizi belirtmek istiyorum.
Çankaya Kent Konseyi Başkanı Mustafa Coşarkonuşmasında;
– Kent Konseylerinin ölçek olarak iki temel zorluğu var. Bir mekân olarak zor, mekânı tasarlamak zor. İki sosyolojik olarak çok farklılaşıyor.
– Yerleşik nüfus ile Bahçelievler’i kullanan nüfus çok farklı. Bu durum kültürel paylaşım açısından olumlu ancak gelenlerin niyetleri farklı ise bu durum semt açısından geleceğe dönük sorunlar yaratabilir.
– Biz Çankaya Kent konseyi olarak kent okulu-kent akademisi kurma hedefi koyduk. Kent kitaplığı, kent arşivi, kent belleği oluşturmak sorunları ile karşı karşıyayız.
– Bu çalıştay da çıkacak birlikte yaşayabilme, mahalle değil de semt ölçeğinde bir araya gelmemiz gerekir. Bahçelievler Semt Meclisi kurma çalışmasını birlikte yürütmeliyiz.
– Biz her zaman yanınızda olacağız.
Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği YK Başkanı Fikret Kenan Paltunkonuşmasında;
Ankara Büyükşehir ve Çankaya Belediyelerimizden dostlarımız, Muhtarlarımız, Hocalarımız, Öğrenci Kardeşlerimiz, Konuklarımız, Komşularımız; hepiniz çok değerlisiniz, bugün burada hep birlikte olduğumuz için çok mutluyuz, çok teşekkür ederiz, hoş geldiniz.
Bu Çalıştay’ı birlikte düzenlediğimiz, AnkaraAks ile yollarımız Mayıs ayında kesişti. İyi ki de öyle olmuş.
O gün sadece semtimizde bulunan tarihi alanları, sorunlu merkezleri birlikte gezip tespitler yapmakla kalmadık, ülkemizin her bir köşesinden Ankara’ya öğrenim görmeye gelmiş, gözleri ışıl ışıl gençlerin şehri ve semtimizi nasıl da sahiplendiklerini görmek bizi umutlandırdı. O gün, birlikte çok şey yapabileceğimizin farkına vardık. Üniversitenin gençliğinin enerjisinin çok şeyi değiştirebileceğine inancımız arttı ve bugün burada, yeniden, bir arada olmaktan çok mutluyuz.
BAHÇELİEVLER BİZİM EVİMİZ!
Konuşmamı böyle bir sloganla adlandırmak istedim, zira bu cümle derneğimizin de sloganı!
7 Kasım 2000’de kurulan derneğimiz; üyelerimiz, gönüllülerimiz, komşularımız ile birlikte; bu semtin öykülerini, anılarını, insanlarını anlatıyoruz, yazıyoruz, biriktiriyoruz ve bütün bunları yapmaya, anlatmaya devam edeceğiz. Bu kapsamda Çankaya Belediyesi ile birlikte Bahçelievler Tarihi kitabını hazırladık.
Sadece tek bir caddeden ibaret olduğu sanılan Bahçelievler semti; Bahçelievler, Yukarı Bahçelievler ve Emek mahallelerinden oluşmakta.
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Başbakan İsmet İnönü ve Bakanlar kurulu imzası ile yürürlüğe giren kanunla 26 Ocak 1935’de kurulan; Şehir Plancı/Mimar Hermann Jansen tarafından konut alanı olarak planlanan Bahçelievler bugün;
3 Mahalle, 5 Bakanlık, 90 bin nüfus, 6 metro durağı, bir çok mahalden kolaylıkla ulaşılan, her gün sabit nüfusun 10 katı ziyaretçi ağırlayan, yaklaşık 5000 işyeri ve bunların çalışanlarına, esnafına ev sahipliği yapan, 100 cadde ve sokaktan oluşan bir güzel Cumhuriyet semti… Semtimizin çevresi, konut dışı kent dokusu ile çevrilidir; Anıtkabir, AOÇ, Milli Kütüphane, AŞTİ, Harp Okulu, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve 200 bin gencin öğrenim gördüğü üniversite alanları (Gazi, Başkent, Ankara, TOBB, Hacı Bayram) bulunmaktadır.
Semtimiz 4. versiyon kentsel dönüşüme hazırlanıyor, ancak hala bir meydanı bile yok ve inanın, bu dönüşümün ne olduğunu biz de bilmiyoruz.
Bahçelievler, bugün artık sadece konut alanı değil, aynı zamanda eğitim, sosyalleşme, ticari, turistik, hastane alanı şeklinde. Semt kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmadığı gibi, gelişimin yönü de, maalesef, semtin orijinal dokusundan bize kalanları yok etme yolunda hızla ilerliyor.
Bahçelievler bölgesinde yaşamayan herkesin, her kesimin görüş belirttiği ve “şöyle olsun, böyle olsun” dediği bu semte biz de düşüncelerimizi iletmek, taleplerimizi paylaşmak istiyoruz. Semtin sahipleri olmadan yapılacak bütün arayışların ve çözüm önerilerinin eksik kalacağı ve kalıcı ve doğru çözümün bulunamayacağına inanıyoruz. Bizler burada yaşıyor ve söz hakkımız olduğunu haykırıyoruz.
Tek başımıza yapalım demiyoruz, aksine hep beraber konuşalım, tartışalım, uzlaşalım ve aslına, ruhuna uygun çağdaş bir semt yaratalım istiyoruz.
Bugün burada bulunanlar sözünü söyleyecek, notlar alınacak ve sonuçlar paylaşılacak. Açık, samimi, verimli bir gün olmasını umuyor ve diliyorum.
Çalıştayımızda 4 adet proje sunulacak. 3 adedi, bugün sahipleri tarafından bize aktarılacak.
Mimarlar, Fatih ve İnci Coşkun tarafından, gönüllülük esasıyla, Derneğimiz için hazırlanan “Yaşam Merkezi, projesi” ise, Dernek Bşk Yrd. Şevket Özgün tarafından sunulacak.
Tüm proje sahiplerine sonsuz teşekkürü borç biliyorum.
Sağolsunlar, varolsunlar…
DEĞERLİ DOSTLAR
PEKİ BİZ NE İSTİYORUZ?
Taleplerimizin bazıları sadece bizim semtimize özgü olabilir ancak sonuç olarak bütün mahallelerin, bütün kentlerin, benzeri veya başka sorunları ve talepleri var… belki de daha fazla… bu yüzden bu öneriler hepimizin ihtiyacı… ve çözümlerin bütün toplumu etkileyeceğine inanıyoruz… bu nedenle de heyecanlıyız, yapabiliriz diyoruz!
– Sorunlarımızın çokluğu ve çeşitliliğini biliyoruz; bu yüzden, semtin ve çözüm önerilerinin bir bütün olarak ele alınması konusuna dikkat etmemiz gerektiğini söylüyoruz.
– Çözüm için, Büyükşehir ve Çankaya Belediyelerimiz başta olmak üzere tüm kamu kurumları, Muhtarlarımız, STK’lar, semt halkı, uzmanlar ile bir arada olalım diyoruz.
– Trafik, gıda kontrol, alışveriş, güvenlik ve diğer tüm alanlarda denetimi olan semt istiyoruz.
– Semti planlayan H. Jansen’in çizdiği ve bugüne kalan 7 evden hiç olmazsa 1 adedinin “Herman Jansen Semt Müzesi”olarak düzenlenmesini, kent ve mimarlık hafızasına armağan edilmesini istiyoruz. Finansal gereksinim hususunda dış kaynak bulunabileceğine inanıyoruz.
– Semtimizin değerli hazineleri olan, İsrail Evleri, H. Jansen Evleri, Emek ve Karanfil Siteleri, Kraner Evi, Aksoylar Evi, Yıldızevler ve Yeşiltepe Blokları gibi değerlerin tescillenmesini ve korunmasını talep ediyoruz.
– Semtte 10 yıllardır yaşamış ve bu ülkeye hizmet etmiş, sanatçı, edebiyatçı, sporcu, siyaset adamı ve bürokratların isimlerinin yaşatılmasının mümkün olabileceğini söylüyoruz.
– Ulaşım planında, akış yönlerinin gözden geçirilmesini, tek çift yönlerin tamamlanmasını, hız kesicilerin yapılmasını istiyoruz.
– Semtte bulunan anıt ağaçların korunmaya alınmasını talep ediyoruz.
– Sokaklardaki, caddelerdeki imar aykırılıklarının önlenmesini ve düzeltilmesini talep ediyoruz.
– Semtte işyeri ruhsatlandırmalarının bir plan dahilinde yapılması gerektiğini savunuyoruz; iş kolları konusunda mahalle yaşamına aykırı olan işletmelerin açılmaması ya da huzuru, düzeni, bozmayacak şekilde işletilmesi gerektiğine inanıyoruz..
– Bütün kenti sarmalayan tabela karmaşasının artık düzelmesini mümkün görüyoruz. Apartman numaralarının olmadığı bir semtte yaşıyoruz. İtfaiye gelse adres bulamaz…
– Bütün işgallerin kaldırılmasını istiyoruz.
– Semtin, zaten çok az olan ve yetmeyen yeşil alanlarını ticarileştirilmeden koruyalım diyoruz.
– Atıkları da (!) çok değerli olan semtimizde “Sıfır Atık” ya da geri dönüşüm sistemlerinin acilen planlanmasını istiyoruz. Şehrin gerisine ve tüm ülkeye örnek olalım istiyoruz… Daha temiz bir semt istiyoruz…
– Caddelerin ruhu var. 2007 yılından bu yana anlamsızca değiştirilen sokak ve cadde isimlerinin geri verilmesini istiyoruz. 12 yılda 4 kez değişen cadde ismi var. (örneğin 71.sk.) Neden mi anlamsız dedim? Düşünün ki, bu değişikliklerin mimarı olanlar bile, Aşkabat tabelasının altında basına demeç verirken 7. Cadde diyor…
– 25 yıldan bu yana hizmet sıkıntımız had safhadadır. Düzgün kaldırımları olan ve yaya yollarında reklam panoları olmayan bir semt en doğal hakkımız, bunu talep ediyoruz. Ziyaretçiler için yeterli otoparklar istiyoruz. Uygunluğunu hep birlikte değerlendirelim ama misal; Gökkuşağı bölgesi otoparka dönüştürülerek buna başlanabilir.
– Bahçelievler ve Emek bölgelerinde yenilenmiş pazar yerleri istiyoruz.
– Ankara’nın, market sepeti en pahalıya dolan, bölgesiyiz; semt sakinlerinin veya ziyaretçilerin faydalanacağı, sosyal donatı alanları, Halk Ekmek veya Kooperatif satış merkezleri istiyoruz, bisiklet yolları olan, yaş almışlarımızın, gençlerin yararlanacağı merkezleri olan, engelli dostu bir semt istiyoruz.
– Çocuklarımız için kreşler istiyoruz.
– Semtimizde bulunan ilk, orta ve lise düzeyinde olan okulların korunmasını ve şanlarına yakışır bir şekilde eski güzel günlerine dönmelerini istiyoruz. Alpaslan İlkokulunu kaybettik; Ulubatlı Hasan İlkokulu ve Nebahat Keskin İlkokulu tarihi mirastır, koruyalım diyoruz..
– Aslında, dostlar! Çok şey istemiyoruz, huzur içinde yaşanılacak bir semt istiyoruz.
Dışarıda masalarımızda bu taleplerimizden sadece 3 tanesine dönük kamuoyu yaratmak üzere ”imza kampanyası” açtık, desteğinizi bekliyoruz.
Ayrıca Derneğimizin Çankaya Belediyesi ile ortaklaşa hazırladığı kitabın nüshalarını bulabilirsiniz. Okumanızı hararetle tavsiye ediyoruz; bu semte, Bahçelievler’e bakışınızın değişeceğine eminiz.
Nasıl ki Bahçelievler, geçmişte, çok sayıda sanatçıya, politikacıya, gazeteciye, bürokrata ve iş insanına ev sahipliği yapmış, nasıl ki o güzelim ağaçlarla sarılmış sokaklarında oyun oynamışlar, büyümüşler ve bu ülkeyi sevmeyi öğrenmişler… gelecek nesillerin de benzer bir kültür ve huzur ortamında yaşamasını; Ülkemizin çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmasına öncülük etmelerini ümit ediyoruz. Herkesi en derin saygı ve sevgi ile selamlıyor, başarılı bir Çalıştay olmasını diliyorum.
#AnkaraAks adına konuşma yapan Cemre Gökpınar; kente dokunacak şekilde çalışmalar yaptıklarını, Ankara’da Üniversitelerde okuyan 7.000 öğrencinin temsilcileri olduklarına dair açıklamalarda bulundu.
– Biz bu çalışmalara Kent Yürüyüşleri serisi ile başladık. Bahçelievler Yürüyüşünü de Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğinin desteği ile gerçekleştirdik.
– Jansen projesinin daha iyi tanınması ve semtin geleceğine etki sahibi olarak farklı bakış açıları ile birleştirmek istiyoruz.
– Bahçelievler Ankara için önemli bir hafıza mekânı. Bahçelievler’in kuruluş genetik kodlarının önemini daha iyi nasıl aktarırız diye düşündük. Eski cadde ve sokak isimlerine nasıl geçilir, nasıl Ankara’ya bir değer olarak devam eder?
– Çok büyük emek ve çaba ile bu çalıştayı gerçekleştirdik. Bu konuda Bahçelievler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğine çok teşekkür ediyoruz.
5. KATILIMCILARIN GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ
( BİR FİKRİM VAR )
5.1 Y.Bahçelievler Muhtarlığı Azası Müjdat Özbaçıvanoğlu
Çalıştay sunumlarında genelde 7.Cadde merkez alınmış, oysa bizim başka caddelerimizde var. Başkent Hastanesi varlığı ile semtimize yoğun bir trafik yaşatmaktadır. Eser Parkını da semt için buluşma noktası olarak düşünülebilir. Semtte yaşayanlar olarak arabamızı koyacak yer bulamıyoruz. Gelişmiş ülkelerde cadde üzerinde ücretli otoparklar var. Ticari araçlar için belli saat aralıklarıyla semte giriş imkânı verilebilir. Ev kadınları trafik kontrolü için kullanılabilir. Valeler ile semtimizde ciddi bir trafik terörü yaşıyoruz. Esnaf çöpleri olduğu gibi bırakıyor. Milli Kütüphane’nin ise semtimizde kalması çok önemli. Bunun için çalışmalar yapılmalıdır.
5.2 Aktif Yurttaş Mehmet C. Peker :
Bu tür güzel çalışmalarda / bir araya gelişlerde iki yaklaşım olabilir. Birincisi; içinde yaşadığımız mevcut durumu ve sahip olduğumuz kısıtları düşünerek olası değişimleri düşünmek, planlamak. İkincisi ise; nasıl yaşamak istiyoruz? Hayallerimizi destekleyecek yaşam alanlarımız nasıl olmalı? vb. basit sorular ile hayaller kurmak ve genç arkadaşlarımızın sunuşlarında ifade ettikleri gibi cesur olmak. Bence; küçük değişiklikler ile tatmin olmayıp hayallerimize uygun dönüşümler iddiası taşımalıyız. Ben sizin en büyük ihtiyacınızın Bahçelievler Semt Meclisi olduğuna inanıyorum. Bahçelievler Semt Meclisi şemsiyesi altındaki Çalışma Gruplarında hayallerin kurulması ve dikey hiyerarşinin olmadığı ortamlarda birlikte üretim keyiflerinin yaşanması sizleri hedeflerinize daha kolay ulaştıracaktır. Kısıtları düşünmek yerine hayal etmeye ve dayanışmaya verilebilecek en iyi örneklerden biri de Düzce Umut Yapı Kooperatifidir, mutlaka incelemelisiniz, tabii Çayyolu Semt Meclisini de. Hepimize kolay gelsin.
5.3 Bahçelievler YDD. Üyesi Hatice Üstündağ :
Mebusevlerinde olan Sanat Sokağı benzeri sokakları Bahçelievler semti için düşünebiliriz.
5.4 Gazi Üniversitesi Prof.Dr. Hülagü Kaplan:
Fikirler ayrı olabilir, fikirler birbirine benzerse birbirinin üstüne biner ve donukluk getirir.
Bir proje geldiğinde biz onu elbette eleştireceğiz. Çünkü insan aklı eleştirel olursa bir yerlere varabilir. Projeyi sunan kişilerin heyecanlı olması sahiplenmenin bir parçasıdır. Bu bizi mutlu etti. Kitle ve kapalılık ilişkisi olarak o zaman ki binalar çok iyiydi. Enerji Bakanlığının yanındaki höyükten başlayın, kot 4.Cadde de zirve yapar ve Anıtkabir’e doğru iner. 7.Cadde bir ip gibi gidiyor, oysa bazı yerlerde baloncuklar ve girintiler yapmak gerekir. Binaları okuduğunuz zaman şehri okuyamazsınız. Önce açık alanlardan yola çıkarak şehri okumalısınız. Bütün parkları biz alıp ekolojik olarak birbirine yeşil yol olarak bağlayabilir miyiz? Bu örneğimin Karadeniz de yapılan Yeşil Yol ile hiçbir benzerliği yoktur. 7.Cadde için belki de bir iç mimarlık ve endüstri tasarımı ile birlikte ele alınabilir. Kentsel tasarım dediğiniz zaman Kent Ekonomisinden bahsetmek gerekir. Kentsel yaşamda iki türlü mekân vardır. Kamu mekânı ve özel mülkiyet. Kamu malı ve kamu mekânı projelerde en korunması gereken yerlerdir. Kentin ya da semtin meydanı, sokağı, parkı, ağaç topluluğu, kaldırımı mutlaka kamunun malı olarak hepimiz tarafından korunmalıdır. Valelerin yaptığı iş kamu malını işgal etmektir. Semtimizin bir meydanı olabilir mi? Olabilir. Milli Kütüphanenin kalması bu bakımdan çok önemlidir. Çünkü bu kütüphaneyi kullanan ciddi bir araştırmacı grup var. Trafik hız kesme yükseltileri karayollarının işidir. Bahçelievler’in cazibe merkezleri, yürüme yolları, bisiklet yolları ve gezi alanları artmalıdır. Çünkü temiz çevre yayayı ister. Beşevler’de Turizm Otelcilik Okulunun yıkıldığı yere Halkevi yapılmalıdır. Altına ibadethane de yapılabilir. Bu arada bir yönetmelik değişikliği yapıldı. İlköğretim okuluna yürüme mesafesi 500 m. ibadethaneye yürüme mesafesi 200 m. olarak değiştirildi. Üniversite bölgesi ve Anıtkabir bir cazibe bölgesi olarak ele alınabilir. Sadece 7.Cadde düşünülmemelidir. Ulaşımda raylı sistem ve bisiklet düşünülebilir.
5.5 Bahçelievler YDD YK Başkan Yrd. Şevket Özgün:
Bizimle birlikte çalışın ki, Kent Konseylerine Belediyelerimize önerilerimizi götürelim. Çünkü Belediyeler ellerindeki bütçeyle bir şeyler yapmaya çalışıyor ve yaptığı şeyler her zaman doğru olmayabiliyor. Öncelikle küçükten ve yakın gelecekten başlamalıyız. Örneğin 7.Cadde’nin ve semtimizin kaldırımlarında reklam panoları ve diğer işgaller nedeniyle yürüyemiyoruz. Bu konuda 22 Eylül Pazar Günü Dünya Hareketlilik günü nedeniyle bir imza standımız olacak, sizleri bekliyoruz. 6 Ekim de Bahar Şenliğimize gelin, bizlerle olun, bizi tanıyın. Katılımlarınız ve katkılarınız için çok teşekkür ediyoruz.
5.6 AnkaraAks Cemre Gökpınar:
Öğrencilik hayatımızı, önemli yıllarımızı bu şehirde geçiriyoruz. Bizlerin bu kente dokunma hakkımız olduğunu düşünüyoruz. Bu belki de ilk kıvılcımdır. Sizlerin adına AnkaraAks olarak katılımcı bir anlayışla tüm kurum ve kuruluşlar ile bir araya geleceğiz. Bu kentin başkent olarak ve en önemlisi Cumhuriyet’in kurulduğu, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün kenti olarak hak ettiği değerler var. Bunun için çalışmalıyız. Katkılarınız için çok teşekkür ediyoruz.
6. ÖĞRENİLEN DERSLER – ÖNGÖRÜLEMEYEN PROBLEMLER
Çalıştay boyunca yapılan sunumlar ve tartışmalar sonucunda bilimsel standartlara uygun koruma eğitimi ve çalışmalarının yapılabilmesi için köklü, idari, yasal, teknik ve koruma eğitimine yönelik düzenlemelerin yapılması gerekliliği belirtilmiştir. Bu bağlamda; Bahçelievler’de öne çıkan sorunlar aşağıda belirtilmiştir:
I. Bahçelievler’de tek tek caddeler değil, semtin tamamının birlikte değerlendirilmesi önemlidir.
II. Semtin değerlendirilmesinde geleceğin serbest fikir ortamında gençlerin, üniversitelerin, semt halkının, esnafın, belediyelerin, kent konseylerinin, STK’ların ortak buluştuğu bir platformun kurulmasının önemi vurgulanmıştır.
III. Çalıştay öncesinde Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Çankaya Belediyesine davetiyeler verilmesine rağmen gerekli katılımın gösterilmemesi üzücü olmuştur. Bu konuda belediyelerimizin daha hassas olması önemlidir. Daire Başkanlıklarından konu ile ilgili bir görevlinin dahi gönderilmemesi çalıştay katılımcılarını üzmüştür.
VI. Semtte bulunan muhtarlıkların ve azaların katılımı çok değerli olmasına, gerekli davetlerin verilmesine rağmen katılımın sınırlı olması üzücüdür. Bu çalıştay sonucunda Semt Meclisi oluşumuna geçiş isteği olumsuz etkilemiştir.
VII. Halkın ve Üniversitelerin katılımı yeterli olmasına rağmen asıl bu konuda çalışma yapacak kurumların katılıma rağbet etmemesi demokratik katılımın yerelleşmesi konusunda kötü bir tecrübe olmuştur.
7. SONUÇ
Bahçelievler’i Yeniden Düşün Çalıştay’ı 19 Eylül 2019 tarihinde 109 kişinin 15 farklı yapının katılımı ile yapılmış, Çalıştay sunumları ve detaylarla ilgili rapor; Ankara Büyükşehir Belediyesi, Çankaya Belediyesi, Ankara Kent Konseyi, Çankaya Kent Konseyi, Bahçelievler Muhtarlığı, Yukarı Bahçelievler Muhtarlığı ve Emek Muhtarlığı ile paylaşılmıştır.
Paylaşarak daha demokratik bir katılımla semtimizin yeniden tasarlanması konusunda raporu paylaştığımız kurumlardan tarafımıza işbirliği tekliflerinin gelmesini bekliyoruz. Paylaştıkça ve emek verdikçe daha doğru bir geleceğe ulaşacağımız umuduyla saygılarımızı sunuyoruz.